Urszula Foryś (fot.) z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego otrzymała Nagrodę Główną PTM im. Hugona Steinhausa za zastosowanie układów dynamicznych i teorii sterowania do modelowania dynamiki i leczenia nowotworów oraz za wkład w rozwój biologii matematycznej w Polsce. Wręczenie Nagrody, która ma postać matematycznej statuetki, nastąpi w Białymstoku podczas 10. Forum Matematyków Polskich, 8-12 września 2025.

kj / 13-03-2024

W uzasadnieniu decyzji jury czytamy:

Jury konkursu o Nagrodę Główną PTM im. Hugona Steinhausa uznało, że dorobek badawczy profesor Urszuli Foryś w dziedzinie modelowania matematycznego w naukach biomedycznych jest imponujący.

Stworzenie pomostu pomiędzy matematyką i jej zastosowaniami w naukach biomedycznych wymagało dogłębnego zrozumienia procesów biologicznych oraz medycznych i twórczego powiązania ich z odpowiednimi teoriami matematycznymi: równaniami różniczkowymi, układami dynamicznymi i teorią sterowania. W tym podejściu, co godne podkreślenia, istotne jest tworzenie modeli poddających zarówno analizie teoretycznej jak i symulacyjnej. W konsekwencji dąży się do kompromisu pomiędzy stopniem złożoności zastosowanych struktur matematycznych i adekwatnością opisu złożonych procesów biomedycznych.

Badania profesor Urszuli Foryś wytyczają kierunki nowych metod terapeutycznych  i stanowią  podstawę teoretyczną badań klinicznych.

Szczególnie godne podkreślenia, udokumentowane licznymi artykułami i w sposób istotny oparte o wyniki badań eksperymentalnych, są dwa obszary badań prowadzonych przez laureatkę w zespołach w Polsce i w Institute for Medical Biomathematics w Izraelu:

- wykorzystanie teorii sterowania, w tym strategii przełączeniowych, do poszukiwania optymalnych terapii w leczeniu nowotworów umożliwiających wyznaczanie harmonogramu  dozowania leku, przy jednoczesnym minimalizowaniu oporności na lek;

- stworzenie modeli matematycznych opisujących immunoterapię nowotworową mającą na celu stymulowanie odpowiedzi odpornościowej organizmu na obecność nowotworu.

Wyjątkowe znaczenie tych badań, skoncentrowanych na raku prostaty i nowotworach mózgu, polega na umiejętnym wykorzystaniu rzeczywistych danych pacjentów i szacowaniu w oparciu o wyniki modelu skuteczności terapii i doboru dawek terapeutycznych wychodząc naprzeciw postulatom medycyny spersonalizowanej.